Prawo do Zapomnienia

2016, fotografia na porcelanie, 8x11cm każda

Powierzchnia ludzkiej twarzy jest najbardziej zajmującą powierzchnią na ziemi – twierdzi Georg Christoph Lichtenberg. Historia człowieka jest również historią jego twarzy oraz sposobów jej przedstawiania. Jednym z wątków tej historii są fotografie nagrobne. Portrety, przez akt umieszczenia ich na płycie nagrobnej, zyskują szczególny status – aurytyczna moc ciała zostaje przeniesiona na obraz, a sam obraz ciała lub jego części (zwłaszcza twarzy) staje się obrazem człowieka. Umieszczony na grobie portret, chociaż wykonany za życia portretowanej osoby, pełni funkcję maski pośmiertnej – zamienia twarz w obraz-reprezentację zmarłej osoby. Staje się uobecnieniem człowieka nieobecnego przez śmierć, a szczególny charakter tej obecności polega na możliwości jej zaistnienia dopiero w wyniku fizycznej nieobecności portretowanej osoby. Fotografie nagrobne pełnią funkcję obrazowania ciała, podobnie jak wcześniej Chusta Weroniki i Całun Turyński – odciski ciała-obrazy czyniące widzialnym niewidzialnego.
Podstawowym powodem wykonywania masek pośmiertnych, czy umieszczania portretów na grobach jest chęć zachowania pamięci o zmarłym. Jednak z różnych powodów przedstawione w cyklu Prawo do zapomnienia fotografie uległy (nadal ulegają) powolnemu zacieraniu, niekiedy aż do całkowitego zaniku.